बीरगंज ३ साउन ।
बहुप्रतिक्षि मोतीहारी अमलेखगन्ज पाइपलाईन परियोजनाको निर्माण कार्य सम्पन्न भई त्यसको सफल परिक्षण भएको छ । अमलेखगन्ज स्थित भण्डारण टंयाकीमा शुक्रवार बिहान पौने ७ बजे पाइप मार्फत डिजेल भित्र्याएर सफल परिक्षण गरिएको हो ।
अव पाइपलाईनको औपचारिक उद्धघाटन भएपछि मात्र पाइपलाईन मार्फत डिजलको नियमित आफूर्ती हुन्छ । सम्झौताको दुई वर्षपछि २०७४ पुसबाट भारतीय आयल निगमले मोतिहारी डिपोबाट पाइपलाईन निर्माण थाल्यो ।
निर्माण सुरु भएको अठार महिनापछि गत असारमा पाइपलाइन निर्माणको कार्य सकिएको हो । पाइपलाईन निर्माणको नेपाल र भारतका प्रधानंमत्रीले संयुक्त रुपमा शिलान्यास गरेका थिए । १५ महिना अघि निर्माण कार्य शुरु भएको परियोजना ८ महिना अगावै सफल परिक्षण भएको हो । यसको लागत ३ अर्व २५ करोड भारतीय रुपैया रहेको छ । आज बिहान पाइपलाईन बाट तेल आएको अमलेखगंज डिपोको प्रमुख प्रदीप यादवले बताए ।
कुल ६९.२ किलोमिटर लामो पाइपलाईनमा नेपालतर्फ ३७.२५ र भारततर्फ ३२.६५ किलोमिटर पर्छ । पाइपलाइनमा २१ लाख लिटर तेल मौज्दात रहन सक्छ । पाइपलाइनबाट प्रतिघन्टा २ लाख लिटर डिजेल आयात गर्न सकिन्छ ।
पाइपलाईनको रक्सौलबाट २ किलोमिटरको दुरीमा एक र नेपाल तर्फ गण्डक र जीतपुरमा २ वटा रिर्टनीङ्ग भल्व राखिएको छ । जसले गर्दा तेललाई उतै फर्किन दिदैन । बुधवार दिउसो १२ बजे पटनाबाट पम्पीङग भएको तेल शिुक्रवार बिहान मात्र आइपुगेको हो । अव कुनै पनि बेला स्वीच थिच्दा अमलेखगंजमा तेल झर्ने अवस्था बनेको परियोजनाका प्राविधिक परामर्शदाता शरद पौडेलले बताए ।
नेपालको मोतीहारी अमलेखगंज पाइपलाइन बिच्छाइएर संचालनमा आएपछि निगमकोे शत प्रतिशत तेल ढुवानी खर्च बच्छ, वर्षैदेखी चलिरहेको मिसावट र चुहावट नियन्त्रण हुम्छ । यसले वतावरणको पारेको प्रदुषणलाई समेत नियन्त्रण गर्छ । नेपालको लागी लजिस्टिक र पारवहनको हिसाबले पार्ईपलाईन बिस्तार गर्नु निकै पहिल्यै आवश्यक थियो । यसले नेपाल आयल निगमको वर्षिक अर्व भन्दा भन्दा बढी ढुवानी खर्च बचत हुन्छ । आयल निगमका अमलेखगन्ज कार्यालय प्रमुख प्रदीप यादवका अनुसार सालाखाला २ अर्व ढुवानी खर्च बचत हुन्छ ।
नेपाल सरकारको संस्थान भएकोले त्यसको प्रतिफल नागरिकले पनि पाउने यादवको भनाई छ । बतावरण संरक्षण, मानवीय क्षती न्यूनीकरण, आर्थिक बचत, चोरी निकासीको नियन्त्रण हुने भएकोले त्यसको फाइदा नागरिकले पाउने उनले बताए ।
नेपाल आयल निगम र भारतीय आयल निगमबीच नेपाल भारत क्रसबोर्डर पेट्रोलियम पाइपलाइन निर्माणका लागि सन् २००४ मा सम्झौता भएको थियो । एक दशकसम्म सुरु हुन नसकेको परियोजना २०७२ भदौमा पुनः अघि बढेको थियो । त्यसबेला तत्कालीन आपूर्तिमन्त्री सुनील थापा र भारतका पेट्रोलियम तथा प्राकृतिक ग्यासमन्त्री धर्मेन्द्र प्रधानबीच सम्झौता भएको थियो ।
तर २०७४ पुसमा मात्र भारतीय आयल निगमले मोतिहारी डिपोबाट पाइपलाइन निर्माण थाल्यो । १८ महिनापछि असारमा पाइपलाइन निर्माण सम्पन्न भएको छ । नेपालमा पाइपलाईन बाटै पेट्रोलियम पदार्थको ढुवानी हुने यो पहिलो परियोजना हो । नाकाबन्दी ताका पेट्रोलीयम पर्दाथ आपूर्तीको सकस खेपेका नेपालीकालागि मोतीहारी अमलेखगंज पाइपलाईनको निर्माण बहुप्रतिक्षीत योजनाको रुपमा रहेको थियो जो अव पुरा भएको छ । तर अहिले नै पेट्रोल र मटितेल भने यो पाइपलाइन बाट अनउने छैन । डिजेलको लागि सबै परिक्षण सम्पन्न भएको छ ।
परियोजनालाई समय अगावै सम्पन्न गर्न नेपाल भारतका सरोकारवाला कार्यालयका कर्मचारीहरुको भूमिका महत्वपूर्ण रह्यो । नेपाल तर्फ अहिलक समस्याहरु थियो त्यो समसयालाई पनि हल गरेर आज नेपाल भारतकै बिज्ञहरु पाइपलाईनको परिक्षणमा सहभागि हुदा निकै खुशी भए । भारतीय आयल निगम मोतीहारीको निर्माण बिभागका प्रमुख अनुकुमार मिनजीले भने हाम्रो परिश्रमको फल देखिएको काममा हामीले सफलता पायो म सबैलाई शुभकामना भन्छु ।
तपाईको प्रतिक्रिया