पर्साका प्रहरी प्रमुखको रुपमा गंगा पन्तले कमाण्ड सम्हाल्दा “महिला एसपी ” भनेर नाक खुम्च्याउनेहरुको संख्या बाक्लै थियो । सामाजिक संरचनामा रहेको पितृसत्तात्मक सोचका कारण मानिसहरुले यस्तो सोच्नु स्वभाविक जस्तो पनि थियो ।
कतिपयले “महिला भएर पनि ” भन्ने एक खाले बिशेषण जोडेर पंतको प्रंशसा गर्थे । तर गंगा पन्त आफै भने एक सफल प्रहरी अधिकृतको रुपमा आफूलाई स्थापित गर्ने अभियानमा क्रियाशिल।
प्रहरी प्रमुख भएर पर्सा आएको केही दिन मात्र भएको थियो कोरोनाको कहरमा बिश्व नै पर्यो । सरकारले गरेको लकडाउनको पालना गराउन फ्रन्टमोर्चामा प्रहरी नै थियो । त्यसको कमाण्डर पंत । पर्सामा लकडाउनको प्रारम्भमा प्रहरी, स्थानीय प्रशासन र स्थानीय सरकारका वीचमा काम गर्ने र नागरिकलाई जोगाउन गरिने कामको बिषयमा असमझदारी जस्तो देखियो ।
फिल्डमा खटिने र राजनीतिक रुपमा गरिने टिप्पणीकोवीचमा रहेको बेमेलले यस्तो देखिएको थियो । चैत ३० मा मुस्लिम धर्म प्रचारकमा कोरोनाको संक्रमण देखिएपछि बीरगंजमा निकै त्रास फैलियो । त्यतीबेलै संक्रमणको महामारीमा कुरा ठुलो गर्ने र काम नगर्ने प्रवृति पनि उत्तिकै देखियो । संक्रमणलाई नियन्त्रण गर्न नागरिक नागरिक वीचको सम्पर्क अवरुद्ध गर्ने उपाय मात्र देखिएको बेलामा यही कुरालाई नागरिकका वीचमा पुर्याउन निकै सकस भयो ।
पहिलो पटक लगाइएको लकडाउन साउन ६ मा सकिएपछि बीरगंज कोरोना संक्रमणको “हटस्टप” नै बन्यो । दैनीक ३ सयको हाराहारमाी संक्रमीतहरु फेला पर्न थाले । आइसोलेशन अभाव भयो । बीरगंज महानगरले ढिपी गरेर भएपनि संचालनमा ल्याएको गण्डक कोरोना अस्पतालमा ठाउँ थिएन । त्यतीबेला जनस्वास्थ्यकर्मीले गर्नु पर्ने कतिपय काम प्रहरीले गर्यो ।
संक्रमीतको घरमा पुगेर“ स्टिकीर ”समेत प्रहरीले टास्ने गरेको थियो । अन्य ब्यवस्थापनमा प्रहरी उपरिक्षक पंतलाई सदैव मैदानमा फेला पारिन्थ्यो । अवस्था यस्तो सम्म आयो कि स्थानीय संचार माध्यमले कोरोना संक्रमणको नियन्त्रणमा पर्साका प्रहरी उपरिक्षको भूमिका बाहेक अरुसंग केही आश गर्न नसकिने आश्यका समाचारहरु प्रशारण गरे ।
नागरिकले पंतलाई आशाको नजरले हेर्थे । पछिल्लो पटक पर्साका तत्कालिन प्रमुख जिल्ला अधिकारी र पर्सा प्रहरी प्रमुख पन्तको नेतृत्वदायी सहकार्यमा थप अस्पतालहरु आइसोलेशनका रुपमा संचालनमा आए। समुदायका बिभिन्न सरोकार समुह सहकार्यकालागि अगाडि सरे । सामुदायिक आइसोलेशनहरु संचालनमा आए । यि संरचनाहरुको ब्यवस्था ,मास परिक्षण र लकडाउनलाई कडा पार्दे नागरिक नागरिक वीचको सम्पर्क तोडन सकेका कारण नै कोरोना नियन्त्रणकालागि गरिएको प्रयत्नले “बीरगंज मोडेल” नाम पायो र त्यसले राष्ट्रिय चर्चा पायो ।
बीरगंज मोडेल बन्नुको पछाडि प्रहरी उपरिक्षक पंतको निरन्तरको खटाई र नागरिकलाई उत्प्रेरित पार्ने शैली पनि प्रमुख कारक बनेको छ ।
स्थानीय प्रशासन र बीरगंज महानगरपालिकाका वीचमा पछिल्लो पटक एक घर परिक्षणका बिषयमा देखिएको असमझदारी अन्त्य गरेर मास परिक्षण गर्ने वताववरण बनाउन पनि पंतको भूमिका महत्वपूर्ण रहेको थियो ।
असझदारी जस्तो देखिएको थियो तर त्यसलाई मिलाएर काम गर्ने कुरामा आफूहरु नअलमलिएको उहाँको भनाई छ । त्यतीबेला नीतिगत नेतृत्व प्रमुख जिल्ला अधिकारी बिष्णु प्रसाद कार्कीको हुन्थ्यो हामी कार्यान्वयन पक्षलाई प्रभावकारी बनाउने कुरामा क्रियाशिल हुन्थ्यौ पंतले त्यो बेलाको स्मरण गर्नु भयो ।
पंतको यो कामलाई राष्ट्रले रिकोग्नाइज गरेको छ । कोरोनाकालमा जिल्लामा शान्ति सुरक्षा व्यवस्थापनदेखि कोरोना संक्रमण नियन्त्रणमा खेलेको भूमिकालाई उच्च मूल्याकंन गर्दै नेपाल सरकारले पंतलाई प्रवल जनसेवा श्री चौथोबाट पुरस्कृत पनि गरेको छ ।
कोरोना संक्रमण घट्दै गएपछि शान्ति सुरक्षा अमन चयन कायम गर्न , अनधिकृत ब्यापार नियन्त्रण गर्न , हुण्डी कारोवार निरुत्साहन गर्न धातुको अवैध कारोवारको संजाल तोड्न उहाँको नेतृत्वमा पर्सा प्रहरीले राम्रो सफलता प्राप्त गरेको छ ।
पछिल्लो चरणमा लैङिक हिंसामा परेका महिलाहरुको उद्धार रपूर्नस्थापनकालागि महत्वपूर्ण योजना शुरु गर्दै गर्दा उहाँको सरुवा भएको छ । लैगिङ हिंसा नियन्त्रण संजालनको गठन गरेर उहाँले काम प्रारम्भ गर्नु भएको छ । उहाँकै पहलमा कोषको निर्माण भएको छ भने महिला प्रहरीहरुकालागि ब्यारेक निर्माणको काम शुरु भएको छ ।
पर्सामा प्रहरी प्रमुखको रुपमा आउदा “महिला” भनेर नाक खुम्च्याउनेहरुले प्रहरी उपरिक्षक पंतमा एउटा प्रहरी उपरिक्षकमा हुने सबै प्रतिभा देखे । अनि अहिले भन्छन “प्रभावकारी कार्य सम्पादनमा अब्बल देखिनु भयो पंत साब”
तपाईको प्रतिक्रिया