काठमाडौं, १ पुस । नयाँ कानूनी ब्यवस्था अनुसार मुलुकमा राष्ट्रीय राजनीतिक दलको मान्यता पाँचवटा दलले मात्र पाउने भएका छन । प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाको निर्वाचनमा ३ प्रतिशत थ्रेस होल्डको ब्यवस्था पाँचवटा दलले मात्र कटाउन सकेकोले यस्तो भएको हो । प्रदेशसभामा पनि यीनै दल हाबी भएका छन् । प्रदेशसभामा सिट कायम गर्न १ दशमलव ५ प्रतिशत मत ल्याउनुपर्ने व्यवस्था छ ।
मंसिर १० र २१ गते भएको चुनावमा एक करोड ५ लाख भोट खसेको थियो । प्रतिनिधिसभामा एमाले, कांग्रेस, माओवादी केन्द्र, संघीय समाजवादी फोरम र राष्ट्रिय जनता पार्टीले मात्र ३ प्रतिशत कटाएकाले प्रतिनिधिसभामा समानुपातिकबाट यीनै पाँचदलका मात्र सांसद हुनेछन् । अन्य दलले ३ प्रतिशत मत नकटाएकोले उनीहरुले समानुपातीक तर्फको सिट पाउने छैनन ।
प्रतिनिधिसभातर्फ प्रत्यक्ष ८० सिट जित्दै पहिलो दल बनेको एमाले समानुपातिकमा पनि पहिलो नै भएको छ । एमालेले खसेको कुल सदर मतको ३५ प्रतिशत मत ल्याएको छ । त्यस्तै प्रत्यक्षमा २३ सिट मात्र जितेर तेश्रो स्थानमा धकेलिएको कांग्रेस समानुपातिकतर्फ भने दोस्रो भएको छ । उसले ३४ प्रतिशत मत पाएको छ । समानुपातिक समेतको परिणामले कांग्रेस दोश्रो दल बन्ने पनि निश्चित भएको छ ।
त्यस्तै प्रतिनिधिसभाको प्रत्यक्षतर्फ ३६ सिट जितेको माओवादीले केन्द्रले समानुपातिकमा १४ प्रतिशत मत ल्याएको छ । संघीय समाजवादी फोरम र राजपाले ५ प्रतिशत हाराहारीमा मत पाएका छन् ।
विवेकशील साझा, राप्रपा, राप्रपा प्रजातान्त्रिक, नयाँ शक्ति, राष्ट्रिय जनमोर्चा लगायतका दलले समानुपातिकमा पाएको मतबाट एकजना पनि सांसद पठाउन पाउँदैनन् । यी दलले पाएको मतको हिसाब नहुने भएकाले ३ प्रतिशत मत कटाएका दलहरुले थप सिट पाउनेछन् ।
जसअनुसार प्रतिनिधिसभामा एक सय १० समानुपातिक सांसदमध्ये लगभग एमालेले ४१, कांग्रेसले ४०, माओवादीले १७ तथा संघीय समाजवादी फोरम र राजपा नेपालले ६र६ सिट पाउनेछन् । प्रत्यक्षबाट थोरै मात्र महिला सांसदले जितेको हुनाले संघीय संसदमा दलले पाएका यी सिटमा सबैजसो महिलालाई चयन गर्नुपर्ने अवस्था छ ।
प्रदेशसभा कसले कति सिट पाउछन त ?
प्रदेशसभामा समानुपातिकतर्फ सिट कायम गर्न कुल सदर मतको १ दशमलव ५ प्रतिशत मत कटाउनुपर्छ ।
प्रदेश नम्बर १
एमालेले १५,
कांग्रेसले १३
माओवादीले ६,
संघीय समाजबादी फोरमले २
राप्रपाले १
सिट पाउने भएका छन् ।
प्रदेश नम्बर २
नेपाली कांग्रेस ११,
राजपा ९
फोरमले ९
एमाले ८
माओवादी ५
नेपाल संघीय समाजवादी पार्टी १
प्रदेश नम्बर ३
एमालेले १७
कांग्रेसले १४
माओवादीले ८
विवेकशील साझा पार्टीले ३
राप्रपा १
नेपाल मजदुर किसान पार्टीले १ सिट पाउने भएका छन् ।
प्रदेश नम्बर ४
एमालेले १०
कांग्रेसले ९
माओवादीले ३
नयाँ शक्ति १
राष्ट्रिय जनमोर्चाले १ सिट पाउने छन् ।
प्रदेश नम्बर ५
एमालेले १३
नेपाली कांग्रेसले १२
माओवादी केन्द्रले ६
संघीय समाजबादी फोरमले २
राष्ट्रिय जनता पार्टी नेपाल १
र राष्ट्रिय जनमोर्चाले १ प्रदेश सभासद पाउने भएका छन् ।
प्रदेश नम्बर ६
एमाले ६
कांग्रेस ६
मोओवादी ४ । राप्रपा र नेमकिपाले ६ नम्बर प्रदेशमा १ दशमलव ५ प्रतिशत थ्रेसहोल्ड कटाएपनि सिट थोरै भएका कारण कुनै सिट पाउदैनन् ।
प्रदेश नम्बर ७
कांग्रेस८
एमालेले ७
माओवादीले ४
राजपा १
र राप्रपाले १ एक सिट पाउनेछन् ।
केन्द्रिय संसदमा जस्तै प्रदेशसभामा पनि महिलाको उपस्थिति ३३ प्रतिशत अनिवार्य गरिएको छ । प्रदेशसभामा पनि प्रत्यक्षतर्फ महिला कम मात्र चुनिएकाले समानुपातिकबाट धेरै महिलाको नाम सांसदका रुपमा जाने निश्चित छ ।
तपाईको प्रतिक्रिया