प्रतिब्यक्ति आय र आर्थिक बृद्धिद्धरमा मधेश प्रदेश सबैभन्दा पुछारमा , सबैभन्दा अगाडि बागमती

इसीमाना सम्वाददाता २०८० जेठ २ गते ०८: २६ मा प्रकाशित 313 पटक पढिएको

काठमाडौं । विकट कर्णाली प्रदेश भन्दा मधेश प्रदेशको प्रतिव्यक्ति कुल गार्हस्थ उत्पादन (प्रतिव्यक्ति आय) कम रहको छ । केन्द्रीय तथ्यांक कार्यालयले मंगलबार सार्वजनिक गरेको तथ्यांक अनुसार चालु आर्थिक वर्षमा मधेश प्रदेशको प्रतिव्यक्ति आम्दानी सबैभन्दा कम ८ सय ७५ अमेरिकी डलर पुग्ने अनुमान गरिएको छ ।

यस्तै सबैभन्दा धेरै प्रतिव्यक्ति आय बागमती प्रदेशको २ हजार ४ सय ५५ अमेरिकी डलर पुग्ने अनुमान गरिएको छ । चालु आवमा नेपालको औसत प्रतिव्यक्ति आय १ हजार ३ सय ९९ डलर रहने अनुमान गरेको छ ।

बागमती र गण्डकी प्रदेशको प्रतिव्यक्ति आय नेपालको औसत भन्दा माथि हुँदा अन्य ५ वटा प्रदेशको भने औसतभन्दा कम रहेको छ ।

अन्नको भण्डार ,औधोगीक क्षेत्र रहेको मधेश प्रदेश भने प्रतिब्यक्ति आयमा सबै भन्दा पछाडी रहेको छ । बिकट र दुर्गम मानिएको कर्णली प्रदेशमा प्रतिब्यक्ति आय ९ सय ९७ डलर पुग्ने उल्लेख छ । यो मधेश प्रदेशको भन्दा बढी हो ।

चालु आवमा बागमती प्रदेशपछि गण्डकी प्रदेशको प्रतिव्यक्ति आय १४९२ डलर पुग्ने अनुमान गरिएको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशको प्रतिव्यक्ति आय १ हजार ६३ डलर, लुम्बिनी प्रदेशको १ हजार १ सय २६ अमेरिकी डलर र कोशी प्रदेशको प्रतिव्यक्ति आय १ हजार २सय ९९ अमेरिकी डलर पुग्ने अनुमान केन्द्रिय तथ्यांक कार्यालयले गरेको छ ।

बिभागका अनुसार मधेश प्रदेशको आर्थिक वृद्धिदर १.७ प्रतिशतले हुँदा कुल गार्हस्थ उत्पादन ७ खर्ब ७ अर्ब ५१ करोड पुग्ने अनुमान तथ्यांक कार्यालयको छ । मधेश प्रदेशको आर्थिक वृद्धिदर गत आर्थिक वर्षमा ४.६ प्रतिशत थियो । सबै प्रदेशहरु भन्दा कम आर्थिक बृद्धिद्धरको प्रक्षेपण हो यो ।

मधेश प्रदेशको कुल गार्हस्थ उत्पादन सेवा क्षेत्रमा योगदान ५३.४ प्रतिशत रहँदा प्राथमिक क्षेत्रमा ३५.४ प्रतिशत र द्वितीय क्षेत्रको योगदान ११.३ प्रतिशत रहेको छ ।

सेवा क्षेत्रमा थोक तथा खुद्रा व्यापार, अवास तथा भोजन सेवा, यातायात तथा भण्डारण, सूचना तथा सञ्चार वित्तीय तथा बीमा क्षेत्र, घरजग्गा कारोवार, पेशागत तथा प्रशासिनक व्यावसायिक सेवा, सार्वजनिक प्रशासन तथा रक्षा, शिक्षा, स्वास्थ्य र अन्य सेवाहरू पर्दछन् ।

प्राथमिक क्षेत्रमा कृषि, वन तथा मत्स्य र खानी तथा उत्खनन क्षेत्रहरु पर्दछन् । यस्तै द्वितीय क्षेत्रमा उद्योग, विद्युत, ग्याँस, वाष्प तथा वातानुकूलित आपूर्ति सेवा, पानी आपूर्ति, ढल फोहोर व्यवस्थापन तथा पुनरउत्पादनका क्रियाकलापहरू र निर्माण क्षेत्र पर्दछन् ।